ΑΝΤΙΒΙΟΤΙΚΑ: Χρήση ή Κατάχρηση;

Η Ελλάδα κατέχει την πρώτη θέση στην Ευρώπη στη χρήση αντιβιοτικών, κάνοντας την επιστημονική κοινότητα να κρούει τον κώδωνα του κινδύνου. Προκειμένου να αποφευχθεί η αλόγιστη χρήση τους από 1/9/2020 τα αντιβιοτικά θα δίνονται από τα φαρμακεία της χώρας μας μόνο με ηλεκτρονική συνταγή.

Αλλά γιατί πρέπει να αποφεύγεται η άσκοπη και λανθασμένη χρήση των αντιβιοτικών;

Για να δοθεί απάντηση στην ερώτηση αυτή πρέπει πρώτα να κατανοήσουμε τι είναι τα αντιβιοτικά και ποια η δράση τους.

Πότε είναι απαραίτητη η χρήση αντιβιοτικών;

Τα αντιβιοτικά είναι φάρμακα ικανά να σκοτώσουν ή να εμποδίσουν τον πολλαπλασιασμό των βακτηριδίων και με τον τρόπο αυτό θεραπεύουν όλες τις ασθένειες και τις λοιμώξεις που προκαλούνται από τέτοιου είδους μικροοργανισμούς. Τα βακτήρια είναι βλαβεροί παράγοντες που εισέρχονται στον οργανισμό από τους βλεννογόνους ή από ασυνέχεια του επιδερμικού φραγμού και προκαλούν μόλυνση (αποστήματα, ουρολοίμωξη , πνευμονία κλπ)

Πότε είναι άσκοπη η χρήση των αντιβιοτικών;

Τα περισσότερα κρυολογήματα και η γρίπη δεν οφείλονται σε βακτήρια αλλά σε ιούς επομένως η χρήση αντιβιοτικών στις περιπτώσεις αυτές είναι περιττή και δεν καταπολεμά τα συμπτώματα τους. Το ίδιο ισχύει και για τον κορονοϊό μιας και η λήψη αντιβίωσης δεν είναι ικανή να τον καταπολεμήσει παρόλα αυτά μπορεί να είναι απαραίτητη σε περιπτώσεις ασθενών που εμφανίζουν παρακείμενες βακτηριακές λοιμώξεις. Το μόνο που επιτυγχάνεται με την χρήση αντιβιοτικών σε περιπτώσεις που αυτά δεν χρειάζονται είναι η ανάπτυξη αντοχής των βακτηρίων στα αντιβιοτικά.

Τι σημαίνει μικροβιακή αντοχή και πως προκαλείται;

Η μικροβιακή αντοχή αποτελεί φυσιολογικό βιολογικό φαινόμενο, συνέπεια της φυσικής επιλογής, κατά την οποία οι μικροοργανισμοί που παρουσιάζουν αντοχή σε κάποιο αντιβιοτικό, επικρατούν στον συνολικό πληθυσμό των μικροοργανισμών, όταν αυτός ο πληθυσμός εκτεθεί στο συγκεκριμένο αντιβιοτικό. Όταν γίνεται εσφαλμένη χρήση αντιβιοτικών δηλαδή όταν λαμβάνονται για παθήσεις που δεν θεραπεύονται από αυτά ή όταν δεν τηρείται η διάρκεια της θεραπείας και η συχνότητα λήψης τους (για παράδειγμα αν ο ασθενής λαμβάνει το φάρμακο μία φορά την ημέρα αντί για 2-3 φορές όπως συνιστάται), το μόνο που επιτυγχάνεται είναι κάποια βακτήρια να "δυναμώνουν" και να καθιστούν τα αντιβιοτικά φάρμακα αναποτελεσματικά.

Η διατήρηση της αποτελεσματικότητας των αντιβιοτικών είναι ευθύνη όλων μας. Η υπεύθυνη χρήση αντιβιοτικών μπορεί να βοηθήσει στην καταστολή της ανάπτυξης ανθεκτικών βακτηρίων και στη διατήρηση της αποτελεσματικότητας των αντιβιοτικών για χρήση από τις επόμενες γενιές. Κλείνοντας να επαναλάβουμε ότι η χορήγηση αντιβιοτικών πρέπει να γίνεται υπό την καθοδήγηση του γιατρού και να λαμβάνονται με συνέπεια και υπευθυνότητα από τους ασθενείς!